قوی ترین عوامل خطر ژنتیکی بیماری وایکینگ از نئاندرتال ها به ارث رسیده است

بسیاری از مردان بالای 60 سال در شمال اروپا از بیماری به اصطلاح وایکینگ رنج می برند، به این معنی که انگشتان در حالت خمیده قفل می شوند. اکنون محققان موسسه Karolinska به همراه همکارانش از داده های بیش از 7000 فرد مبتلا برای جستجوی عوامل خطر ژنتیکی برای این بیماری استفاده کرده اند. یافته ها، که در منتشر شده است زیست شناسی مولکولی و تکامل، نشان می دهد که سه مورد از قوی ترین عوامل خطر از نئاندرتال ها به ارث رسیده است.

تا 30 درصد از مردان بالای 60 سال در شمال اروپا از وضعیتی به نام انقباض دوپویترن رنج می برند. این بیماری گاهی اوقات بیماری وایکینگ نامیده می شود زیرا عمدتاً افراد با اجداد اروپای شمالی را تحت تأثیر قرار می دهد. این بیماری به طور قابل توجهی در مردان شایع تر از زنان است و معمولاً به صورت توده ای در کف دست شروع می شود که رشد می کند و باعث می شود یک یا چند انگشت در حالت خمیده قفل شوند. این عارضه معمولاً دردناک نیست، اما ندول‌ها گاهی اوقات ممکن است حساس به فشار باشند.

محققان در این مطالعه به رهبری هوگو زبرگ از موسسه کارولینسکا و سوانت پابو از موسسه انسان شناسی تکاملی ماکس پلانک، تصمیم گرفتند تا بررسی کنند که آیا گونه های ژنتیکی به ارث رسیده از نئاندرتال ها در این بیماری نقش دارند یا خیر.

نئاندرتال ها تا حدود 40000 سال پیش در اروپا و غرب آسیا زندگی می کردند تا زمانی که انسان امروزی جایگزین آنها شد. با این حال، قبل از ناپدید شدن نئاندرتال ها، آنها با انسان های مدرن مخلوط شدند. در نتیجه، بین یک تا دو درصد از ژنوم افراد با ریشه های خارج از آفریقا از نئاندرتال ها می آید.

از آنجایی که انقباض دوپویترن در افراد آفریقایی تبار به ندرت دیده می‌شود، ما از خود می‌پرسیم که آیا انواع ژن‌های نئاندرتال‌ها می‌توانند تا حدودی توضیح دهند که چرا افراد خارج از آفریقا تحت تأثیر قرار می‌گیرند.

هوگو زبرگ، استادیار گروه فیزیولوژی و فارماکولوژی، موسسه کارولینسکا

محققان از داده‌های سه گروه بزرگ بالینی در ایالات متحده، بریتانیا و فنلاند استفاده کردند که به آنها اجازه داد ژنوم ۷۸۷۱ بیمار و ۶۴۵۸۸۰ فرد سالم را با هم مقایسه کنند. آنها 61 عامل خطر ژنتیکی را برای انقباض دوپویترن شناسایی کردند. محققان دریافتند که سه مورد از این موارد از نئاندرتال‌ها به ارث رسیده‌اند و اینها شامل دومین و سومین عوامل خطر مهم هستند.

این مطالعه شواهد دیگری است که نشان می‌دهد اختلاط نئاندرتال‌ها و اجداد ما پیامدهای مهمی برای شیوع برخی بیماری‌ها، به‌ویژه در میان گروه‌های خاص دارد.

هوگو زبرگ می‌گوید: «این موردی است که ملاقات با نئاندرتال‌ها بر افرادی که از بیماری رنج می‌برند تأثیر گذاشته است، اگرچه نباید در ارتباط بین نئاندرتال‌ها و وایکینگ‌ها اغراق کنیم».

این مطالعه توسط شورای تحقیقات سوئد، بنیاد مغز سوئد، بنیاد اریک فیلیپ-سورنسن، Petrus och Augusta Hedlunds Stiftelse و Emil och Wera Cornells Stiftelse تامین مالی شد.